Phẫu thuật tuyến nước bọt là một thủ thuật y khoa quan trọng, thường được chỉ định trong các trường hợp khối u, viêm nhiễm hoặc tắc nghẽn tuyến nước bọt. Đây là tuyến đóng vai trò sản xuất nước bọt hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ khoang miệng. Việc can thiệp ngoại khoa tại đây cần sự chính xác cao và sự hiểu biết rõ ràng từ người bệnh. Trong bài viết này, Dr RĂNG HÀM NHỎ sẽ chia sẻ toàn diện những thông tin thiết yếu nhất về vấn đề này.
Tổng quan về tuyến nước bọt và chỉ định phẫu thuật
Tuyến nước bọt và chức năng
Tuyến nước bọt gồm ba tuyến chính: tuyến mang tai, tuyến dưới hàm và tuyến dưới lưỡi. Chúng sản xuất nước bọt chứa enzym, giúp tiêu hóa và ngăn ngừa vi khuẩn.
Khi nào cần phẫu thuật tuyến nước bọt?
Phẫu thuật tuyến nước bọt không phải lúc nào cũng là lựa chọn đầu tiên. Tuy nhiên, khi các phương pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả, phẫu thuật sẽ là bước cần thiết. Cụ thể, cần thực hiện phẫu thuật trong các trường hợp:
- Có u tuyến nước bọt lành tính hoặc ác tính: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật. Những khối u này có thể phát triển to, gây mất thẩm mỹ hoặc ảnh hưởng chức năng vận động vùng mặt.
- Viêm tuyến nước bọt mạn tính không đáp ứng điều trị: Các đợt viêm tái phát nhiều lần gây đau, sưng, ảnh hưởng ăn uống và chất lượng cuộc sống.
- Tắc ống tuyến do sỏi hoặc chấn thương: Sỏi có thể gây cản trở dòng chảy nước bọt, gây viêm và đau khi ăn. Phẫu thuật loại bỏ sỏi hoặc tuyến là cần thiết nếu tình trạng kéo dài.
- Áp xe tuyến hoặc nhiễm trùng sâu: Khi tuyến bị nhiễm trùng nặng, tạo mủ và gây biến chứng, phẫu thuật là giải pháp khẩn cấp để ngăn chặn lây lan nhiễm khuẩn.
- Khối u phát triển nhanh, kèm theo hạch vùng cổ: Gợi ý khả năng ung thư tuyến nước bọt, cần sinh thiết và có thể cần cắt bỏ toàn bộ tuyến kết hợp điều trị hỗ trợ.
Tùy theo vị trí khối u ở tuyến mang tai, tuyến dưới hàm hay tuyến dưới lưỡi, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ tổn thương để đưa ra chỉ định cụ thể.
Phân loại các loại phẫu thuật tuyến nước bọt
Phẫu thuật tuyến mang tai
Đây là loại phẫu thuật phổ biến nhất. Các khối u thường xuất hiện tại tuyến này, đặc biệt là u tuyến nước bọt lành tính.
Phẫu thuật tuyến dưới hàm
Thường áp dụng khi có sỏi hoặc viêm tuyến kéo dài. Vị trí tuyến nằm sát thần kinh hạ thiệt nên cần thao tác tỉ mỉ.
Phẫu thuật nội soi tuyến nước bọt
Là kỹ thuật hiện đại, ít xâm lấn. Chủ yếu dùng trong các trường hợp tắc ống tuyến do sỏi hoặc viêm nhẹ.
Các bước tiến hành phẫu thuật tuyến nước bọt
Thăm khám và chẩn đoán hình ảnh
Trước mổ, bệnh nhân sẽ được siêu âm, chụp CT hoặc MRI để xác định chính xác vị trí tổn thương.
Gây mê và quy trình mổ
Phẫu thuật thường được thực hiện dưới gây mê toàn thân, kéo dài từ 1-2 giờ tuỳ mức độ tổn thương.
Theo dõi và chăm sóc hậu phẫu
- Giữ vệ sinh vết mổ
- Uống thuốc kháng sinh, chống viêm
- Tái khám định kỳ để theo dõi tiến triển
Những rủi ro có thể gặp trong và sau phẫu thuật tuyến nước bọt
Tổn thương thần kinh mặt
Có thể xảy ra trong phẫu thuật tuyến nước bọt, đặc biệt tại tuyến mang tai do dây thần kinh mặt phân nhánh tại đây.
Biến chứng nhiễm trùng hoặc tụ dịch
Nếu không được vệ sinh và chăm sóc đúng cách, vết mổ dễ nhiễm trùng.
Sẹo xấu hoặc co rút da vùng mặt
Một số trường hợp cần can thiệp thẩm mỹ sau phẫu thuật nếu có sẹo lớn hoặc biến dạng.
Bảng so sánh các loại phẫu thuật tuyến nước bọt
| Loại phẫu thuật | Vị trí thực hiện và đặc điểm chính | Ưu và nhược điểm khi áp dụng lâm sàng |
|---|---|---|
| Phẫu thuật tuyến mang tai | Cần tránh dây thần kinh mặt, thường gặp khối u lành | Phức tạp, dễ gặp biến chứng thần kinh mặt |
| Phẫu thuật tuyến dưới hàm | Gần sàn miệng, dễ tắc do sỏi | Dễ thực hiện hơn, ít biến chứng nặng |
| Nội soi tuyến nước bọt | Ít xâm lấn, áp dụng với sỏi tuyến nhỏ | Ít đau, phục hồi nhanh, nhưng chỉ phù hợp chọn lọc |
Lưu ý khi chuẩn bị và hồi phục sau phẫu thuật
Trước khi mổ
- Nhịn ăn theo chỉ định
- Ngừng thuốc có ảnh hưởng đến đông máu
- Thông báo cho bác sĩ các bệnh lý nền
Sau khi mổ
- Nghỉ ngơi đầy đủ
- Ăn mềm, dễ tiêu
- Tránh vận động mạnh vùng hàm cổ
Các câu hỏi thường gặp
Phẫu thuật có đau không?
Do gây mê nên trong lúc mổ sẽ không đau. Sau mổ có thể đau nhẹ, được kiểm soát bằng thuốc giảm đau.
Bao lâu thì lành?
Thông thường sau 7-10 ngày là vết mổ khô, hồi phục hoàn toàn sau 2-3 tuần.
Có nguy cơ tái phát không?
Nếu là u tuyến nước bọt lành tính và được lấy triệt để, nguy cơ tái phát thấp. Trường hợp ác tính cần theo dõi lâu dài.
Địa chỉ tư vấn và phẫu thuật tuyến nước bọt uy tín
Với đội ngũ chuyên gia nhiều năm kinh nghiệm, thiết bị hiện đại và quy trình vô khuẩn nghiêm ngặt, Dr RĂNG HÀM NHỎ là nơi lý tưởng để khám và điều trị các bệnh lý về tuyến nước bọt.
Phẫu thuật tuyến nước bọt tuy là một can thiệp phức tạp nhưng hoàn toàn có thể phục hồi tốt nếu được thực hiện đúng kỹ thuật, chăm sóc hậu phẫu đầy đủ và theo dõi định kỳ. Việc hiểu rõ về bệnh, phương pháp điều trị và chọn đúng nơi phẫu thuật sẽ giúp người bệnh an tâm hơn trong suốt quá trình. Nếu bạn đang có triệu chứng hoặc nghi ngờ u ở tuyến mang tai, tuyến dưới hàm, đừng ngần ngại liên hệ Dr RĂNG HÀM NHỎ qua Hotline: 0365500698 để được tư vấn kịp thời và hiệu quả.
Bác sĩ Phạm Đình Đức chuyên khoa Răng Hàm Mặt tốt nghiệp Đại Học Y Hà Nội, chứng chỉ hành nghề do sở Y Tế Hà Nội Cấp
Website: https://ranghamnho.com || https://bacsiniengrang.net/
Zalo: 036.550.0698 – 0929.310.711
Email: ranghamnho@gmail.com
Fanpage: https://www.facebook.com/drranghamnho || https://www.facebook.com/ranghamnho
Youtube: https://youtube.com/ranghamnho